Het eiland Cres maakt haar slogan ‘No stress in Cres’ meer dan waard met de vele verlaten baaien, de uitgestrekte landschappen en de eeuwenoude bomen.
naar kroatie op zoek naar rust en natuur
Reizen om te rusten. Niet om met onze luie krent aan een zwembad te liggen. Wel om het hoofd leeg te maken op rustige plekjes in de natuur. Deze keer is die zoektocht naar stilte en rust nog meer dan anders het voornaamste doel van onze reis. Benieuwd of het zal lukken om begin september in Kroatië oasen van rust te vinden.
De vlucht in Eindhoven heeft 2 uur vertraging. De kleine luchthaven zit overladen vol. Het is een kakafonie van lawaai in de glazen hal met slechte akoestiek. Oordoppen en me proberen verdiepen in een boek brengen geen soelaas. Na 2 maanden van geluidsoverlast thuis is de nood aan stilte en een gebrek aan geluidsprikkels iets waar mijn hele lijf wanhopig naar snakt.
aankomst op eiland krk
Mijn verkrampte spieren halen opgelucht adem als we bij 32°C uitstappen. De zon brandt en doet de spieren meteen ontdooien.
We stappen in een kleine Clio die we op de luchthaven bij Sunny Cars huren en kiezen voor een landelijke weg richting Vrbnik. Een bord waarschuwt ons voor herten dus ik scan onbewust het dichte struikgewas.

In de vlucht zie ik een slanke bruine nek. Het vrouwtjeshert gebruikt de typische karststenen muurtjes langs de weg als opstapje om aan de malse blaadjes van de lage bomen te geraken.
In Čižići liggen zonnekloppers onder pijnbomen of ze koelen af in of op het water van de brede baai van Soline. Aan het strand van Meline lopen mensen van kop tot teen ingesmeerd met helende modder langs de kleine haven waar witte bootjes in de warme gloed van de ondergaande zon baden.

Vanop het balkon van een lokale taverne zien we in de verte wit oranje huizen tegen de groene flanken van het vasteland aan de overkant.

En dan rijden we verder naar ons eerste logement langs een weg die hoger de heuvel in slingert. De laatste zonnestralen werpen nog even een gele gloed over wijngaarden vol unieke zlahtina druiven waar de droge witte Vrbnička zlahtina wijn van gemaakt wordt.

In de berm baden veldbloemen in de gouden avondzon.

vrbnik

Vrbnik ligt oogverblindend op een heuvelrots aan het water met de ruwe bergen van het vasteland als robuuste backdrop. Het pastel in de lucht maak het tafereeltje zacht en idyllisch. Het lijkt wel een postkaart.

Ook s’ nachts en in de vroege ochtend vraagt het fotogenieke dorpje om op foto te worden vastgelegd. Het is muisstil in het stadje. Het lijkt alsof we de enigen zijn die al wakker zijn. Het is nochtans al 8 uur.
De stilte is zalig en brengt me na een zomer vol geluidsoverprikkelingen eindelijk terug wat rust. Je beseft normaal pas hoe waardevol iets is als het weg is. Ik heb stilte nooit als vanzelfsprekend genomen. Het wegvallen van de vertrouwde rust in je woonomgeving kan desondanks heel hard aankomen. Dat aanvaarden en loslaten is iets wat in de praktijk niet makkelijk is als je zoveel behoefte hebt aan stilte. Wat thuis in de zomer zoek is, hopen we hier een beetje te recupereren.
Op een klein pleintje schuiven we zwart metalen stoeltjes krassend op de beige natuurstenen vloer achteruit om aan een bistrotafeltje met rood wit linnen te gaan zitten. De koffie is hier best straf. Het is bij de laatste slokken trouwens opletten want het koffiegruis blijft bij een authentieke Kroatische koffie op de bodem liggen. Ugh!


Een getijgerde kater op hoge poten is op zijn plein geconcentreerd aan het patrouilleren. Met de haren rechtop maakt hij een hond duidelijk wie hier heer en meester is. De hond heeft de boodschap begrepen en verschuilt zich achter de benen van zijn baasje. Intussen schuiven lokalen aan op het terrasje. Oude dames groeten elkaar en raken in een verhitte discussie waar de harde klanken van het Kroatisch de stilte eensklaps doen verdwijnen.
oasen van rust
Zoete geuren lokken ons de lokale pekar of bakker in. De toonbank ligt vol lekkers met een wirwar aan bordjes in het Duits, Italiaans en Kroatisch. Ik scan de uitgebreide beschrijvingen op iets dat ook maar lijkt op ‘chocola’. Niets. Aha, kokos! Dat kan niet missen. Tom is avontuurlijker. Maakt niet uit wat het is: hij gaat voor een lokale specialiteit. Op de weinige terrasjes die al open zijn, zit iedereen met een eigen zak van de bakker een koffie te drinken.

Achter een kerkje met de onuitspreekbare naam Matki Bożej Uzdrowienia ligt een parkje met zicht op de baai. Onze verse ontbijtkoeken smaken terwijl we in de zoute zeelucht op een zonovergoten bank genieten van het uitzicht.
Op de parking onderaan de tuin heb je trouwens een nog beter zicht op het stadje en de klokkentoren die er fier bovenuit steekt. Die toren willen we van dichtbij zien. We kuieren omlaag langs een steil pad dat ons tot een baai brengt waar witte bootjes dobberen op helder water.

Aan het einde van de pier hangt naast een opening in de rotsen een bordje met ‘secret beach’. Achter de smalle kloof ligt een verlaten kiezelstrandje waar turquoise water vredig en ritmisch ‘klokt’ tegen de witte keien. Zalig. De zon schijnt bij 27°C en de temperatuur van het water is aangenaam. Dit verborgen strandje is overdag vermoedelijk niet zo geheim. Om 9 uur zijn we echter de enige gasten.

Stilte en warmte: check!

middeleeuws stadje met verborgen plekjes
Van de baai klauter je langs robuuste traptreden omhoog naar de klokkentoren. Een zeemeeuw staat fier op een dak de omgeving te aanschouwen en de natte veren uit te schudden. Hij heeft een kat in de gaten die zich elegant en behendig over de dakpannen verplaatst. Nonchalant wandelt ze aan de meeuw voorbij en verdwijnt in de stugge struiken. She’s on a mission, dat is duidelijk. Wij ook.

‘Loop verloren in de smalle middeleeuwse steegjes’ kondigt de infobrochure aan. Echt verloren kan je hier niet lopen. Vrbnik is een zakdoek groot, maar rustig en charmant. Er zijn zoveel verborgen hoekjes, trapjes en oude stenen boogdoorgangen. Je vraagt je op elke hoek af of je niet op een privépad wandelt. Alles loopt naadloos over in elkaar, elke centimeter is benut en lijkt eerlijk onder de bewoners verdeeld.

Wij zijn op zoek naar de klokkentoren die het uitzicht van dit Middeleeuwse dorpje domineert. Tot we in een smal steegje staan en Tom achter me wijst. De toren! De klokkentoren staat dus niet in de kerk maar een eindje er vandaan tussen de vele gevels in geperst. Je kijkt er zo over heen.

Onze scenic walk zit erop. We keren terug naar de parking waar we plots onder de voet worden gelopen door een buslading Duitsers.
Wil je Vrbnik in alle rust bezichtigen? Ga voor 10 uur. De parking aan het water (bij het kerkje) is trouwens goedkoper dan de parking aan de ingang. Je betaalt er 7 kuna per uur ipv 10 kuna.
Excursies vanuit Krk



van eiland krk naar eiland cres
Van Vrbnik rijden we naar het stadje Krk. Bij het binnenrijden van de oudste stad van het eiland overvalt de enorme drukte van volk en auto’s me. We kijken naar elkaar en besluiten dit bezoek te laten voor wat het is.
De weg naar Vablinska brengt ons langs kilometerslange rotsmuurtjes en duizenden olijfbomen.

In het westen is het landschap veel kaler met witte rotsen en schaarse lage begroeiing . Daar zit de krachtige Bura wind voor tussen. Die waait vanuit het binnenland zout zeewater op de eilanden. Overal zien we typische karststenen muurtjes.
Om de 90 minuten heb je van Vablinksa naar Merag een ferry. Door de last-minute beslissing om de stad Krk te skippen, zien we voor onze neus de ferry vertrekken. De volgende zou volgens de parkingwachter pas 2 uur later zijn ook al zien we de rij wachtende auto’s flink aangroeien. Maakt niet uit. De zon schijnt, het is 30°C en het klein haventje met helder turquoise water naast een groene heuvelrug is geen slechte plek om ons even te zetten.
Terwijl ik met mijn voeten in het water hang, zwemmen onder me vele vissen en rotsklevers. Het is fascinerend om hen in actie te zien.


Amper een kwartiertje later zet de rij auto’s zich al in beweging. We springen rechtop en stappen in de wagen. Het inladen gaat vlot en voor we het goed en wel beseffen, zijn we vertrokken voor een vlotte overvaart van 25 minuten. De overtocht kost voor de wagen met 2 passagiers 150 kuna (20 euro).
stadje cres op eiland cres
De weekenduittocht van de eilanden naar het vasteland kan heel druk zijn. De rij wachtende wagens in Merag op het eiland Cres richting eiland Krk (dat met een brug met het vasteland verbonden is) is immens. De rij staat kilometerslang stil. Daar kunnen ze wel 3 ferry’s mee vullen. Wij rijden echter vlotjes verder richting het stadje Cres en laten de auto achter op de ruime parking aan de haven.
Je wandelt er meteen de kade op langs de baai van Cres boordevol bootjes.

De oevers zijn afgeboord met talrijke terrasjes tegen kleurrijke gevels. Er heerst een relaxe zuiderse sfeer. De zon brandt intussen 33°C waardoor de meeste mensen ergens aan het strand liggen of op het water zitten. We hebben een groot en gezellig terras helemaal alleen voor ons voor de lunch. Ah … rust.



In de vele steegjes is er voldoende schaduw wat kuieren in het middeleeuwse labyrint aangenaam maakt. Kleine winkeltjes vol lokale specialiteiten, karakteristieke plekjes en gevels met authentieke elementen maken dit een heel romantisch stadje om in te wandelen.

We kopen groenten voor bij het avondmaal en trekken verder naar Valun. Daar kan je via het water grotten bereiken waaronder de blauwe grot waarin je kan zwemmen in turquoise water. Wij blijven echter aan land.
valun

De weg slingert zich omhoog op de heuvelkam met onderaan in de diepte het helderblauw van de Karvner Baai en het stadje Cres. De vergezichten zijn hier verbluffend want achter dit tafereel ligt de backdrop van de bergen op het vasteland. Het aquarel van lagen groen en blauw in verschillende tinten doet schilderachtig aan.
Ook hier is de weg afgezoomd door grijze rotsmuurtjes. Vlak voor het autovrije dorp staan een heleboel wagens schots en scheef geparkeerd. We wandelen de steile helling af tot de promenade van Valun.


Het water lonkt langs de zeedijk die ons naar een kiezelstrand brengt waar de lokalen genieten van de zon en de zee. Het is gezellig druk, maar geen overrompeling. Ik stap voorzichtig over de ronde keien het rimpelloze heldere water in en dobber op mijn rug in het zoute zeewater. Op de achtergrond hoor ik krekels in de hoge dennenbomen. Alle andere geluiden filter ik uit.
TIP: Waterschoenen komen heel goed van pas op de keienstranden van Kroatië.
Boven op de helling waar de auto staat, kijken we bij vertrek nog even uit op de Kavner baai.

libenice

Een 7 km lange landweg brengt ons van Valun naar het 4000 jaar oude dorpje Lubenice op een 383m hoge rots vol ruïnes van huizen. Het telt nog slechts een handvol inwoners. Het vertrek van de laatste permanente inwoner zal het uitsterven betekenen van Lubenice.




Lubenice is bekend om het schapenmuseum en een taverne op een binnenkoer waar je iets kan eten of drinken. Smalle rotspaadjes leiden naar het kerkhof dat met de typische witte stenen en oranje dakpannen afsteekt tegen het groen van de pijnbomen en de olijfbomen.

Op het viewpoint zien we heel ver onder ons het strand dat je via een heel steile en uitdagende klim op een uurtje kan bereiken.
Het strandje van Sveti Ivan Beach dat tot de mooiste ter wereld zou behoren, is voor de rest enkel via het water te bereiken. Mijn blik is meer gericht op de lucht want er wordt onweer voorspeld. De wolkenformaties in de verte beginnen toe te nemen. Ik hoop stiekem op een shelfcloud in dit open landschap.

Vanuit Lubenice rij je dezelfde weg van 7 km terug naar de hoofdbaan richting Cres.

loznati in landelijk cres
We logeren in een afgelegen boerendorpje. Loznati is slechts een kleine lus van 20 huisjes groot. Onze Kroatische gastvrouw, die amper 2 woorden Engels spreekt, toont ons de kamer met een klein rustiek balkonnetje met zicht op wolken die onweersroos kleuren.


Vlak naast ons appartementje ligt restaurant Bukaleta en dat is een streep door de rekening als je op zoek bent naar landelijke rust. Het restaurant wordt vanuit het hele eiland druk bezocht. Het is onder ons een gekakel van jewelste tot de decibels niet meer te aarden zijn. We besluiten de volgende reeds geboekte nacht te laten voor wat het is en in Beli iets te zoeken. En dat blijkt een heel goede beslissing.

In de landwegjes rond het dorp lopen wilde schapen tussen de schapen van de boeren.


Onderweg hangen bomen vol bloemen en wilde vijgen.

off-the-beaten path in cres
De hoofdbaan snijdt van noord naar zuid door een landschap vol olijfbomen en stenen muurtjes. Links worden we opnieuw getrakteerd op vergezichten op de baai van Cres tot we landinwaarts rijden en de smalle weg naar Beli inslaan.


Moedige fietsers en wilde schapen trotseren hier scherpe haarspeldbochten langs steile groene hellingen en rotskliffen.

Beli ligt in de noordelijkste uithoek van het eiland Cres. Na een hevig onweer voorbije nacht startte de dag in Loznati bij 15°C en een strakke koude wind. De temperatuur neemt langzaam maar zeker toe tot het kwik tegen de middag 25°C haalt. De wind zal ons de hele dag vergezellen.
Die krachtige Bura wind zorgt niet alleen voor een schraal landschap langs de westkust maar ook voor de aanwezigheid van vale gieren die tegen de steile hellingen aan de oostkust nesten maken en gretig gebruik maken van de wind.


Aan de oostkust van Cres ligt het ornithologisch reservaat van de vale gier. Deze machtige vogel met vleugels van bijna 3 meter spanwijdte is het icoon van het eiland en de hoofdreden van ons bezoek aan Cres. De vale gier is met uitsterven bedreigd omdat hun voedselbron, de kadavers van schapen, steeds minder beschikbaar is.
We bezoeken het griffon vulture rescue dat zich actief inzet om de soort te beschermen en praten er met de beheerder van het centrum over de problemen waar de gieren en het opvangcentrum mee geconfronteerd worden.
muisstil beli


Beli werd hoog op de top van een heuvel gebouwd als bescherming tegen piraten. Het telt nog slechts 40 inwoners in smalle stegen vol steile trapjes in een groene en stille uithoek van het eiland Cres. Er zijn geen winkeltjes, slechts een terrasje aan de ingang van het dorp en authentieke huisjes in steegjes waar het echt muisstil is.




Vlak voor de ingang van het dorp gaat een steile smalle asfaltweg omlaag tot aan een haventje en een camping. De wind waait hier op volle kracht.


In Beli wandel je langs ruïnes uit de Middeleeuwen waar wilde schapen je de weg wijzen naar een hoge stenen brug uit de Romeinse tijd.


Op het rotspad achter ons horen we een lam blaten op de ooi die ongestoord haar weg vervolgt. Het kleine lam wordt compleet genegeerd en staart ons wezenloos aan.
BOSBADEN IN TRAMUNTANA BOS
Wij boekten last-minute het Pensian Tramontana waar je vanaf het terras onder weelderige druivenranken zicht hebt op het dorpje Beli op de heuvel en op het helderblauw van de Karvner Baai met daarachter het silhouet van het vasteland. Naast het terras ligt de oude school waarin het gierenopvangcentrum is gehuisvest.
De herberg hergebruikt regenwater en gebruikt enkel milieuvriendelijke producten. In het restaurantje kan je terecht voor lokale specialiteiten. We zitten hier goed.



Het beschermde natuurgebied Tramuntana staat vol eeuwenoude eiken en taaie kastanjebomen. Natuurliefhebbers kunnen in het Tramuntana bos kiezen uit 7 verschillende wandelpaden en een klim naar de Cis, de op 1 na hoogste berg van het eiland. We wandelen enkele rotstrails die aan elkaar aansluiten. Goede stapschoenen komen hier goed van pas op de oneffen rotsige ondergrond.



Je wandelt over witte ruwe karststenen in een landschap dat bezaaid ligt met rotsen, keien en rotsmuurtjes. De wortels van de bomen zoeken er zich moedig een weg op zoek naar wat water in de droge ondergrond. De omgeving is ideaal voor wie energie haalt uit bosbaden.





Hadden we vooraf geweten dat het hier zo rustig en mooi was, hadden we hier beslist een dag langer geboekt. Eigenlijk kan je in september perfect last-minute boeken. Er is altijd wel nog ergens een appartementje vrij als je van de gebaande paden gaat. Wel opletten in Beli, want daar is de keuze wel heel beperkt in logement.
puur natuur in cres
De bomen langs de weg in het noorden van het eiland zijn echte kunstwerken met stammen die elkaar omhelzen en takken die zich vredig vervlechten. De vele grillige vormen geven het landschap iets sprookjesachtig. We zien geen trollen of elfjes, wel her en der een wild schaap met een onverzorgde vacht die in lange slierten tot op de grond hangt.


Onderweg naar Porozina bewonderen we een 4 eeuwen oude knook van een eikenboom. De oude boom heeft al heel wat stormen doorstaan en schade opgelopen. Onder de holle boomstam liggen rotsblokken waar de stam zich een weg rond heeft gezocht. Een robuuste tak vol groene blaadjes maakt een duidelijk statement. Hij leeft en is nog niet klein gekregen.


Uiteraard scan je hier de hemel op vale gieren. Hoe chique zou het zijn er hier eentje in het wild te zien, bedenk ik op het moment dat Tom naar boven wijst. Boven zee zien we het majestueuze silhouet van de indrukwekkende vogel met een vleugelspan van bijna 3 meter. Hij vliegt plots heel hoog als een zwart stipje tegen de helderblauwe lucht.
ferry van cres naar vasteland in istrie
Kuieren langs het geklots van het water van de Kvarner Baai is geen straf. Het zonnetje is van de partij en zorgt voor een relax sfeertje. Op 20 minuten brengt de ferry ons voor 151 kuna (20 euro) naar de overkant. We laten het eiland Cres als een kleiner wordende homp in het water achter ons.



Op zoek naar rust en natuur? ‘No stress in Cres’ is een slogan die het eiland beslist waar maakt.

De ferry nadert Istrië, een toeristische regio in Kroatië omschreven met vele superlatieven en een waslijsten aan bezienswaardigheden. Onze zoektocht naar rust aan de Adriatische kust zal een uitdaging worden.
Het eiland Cres en vooral het dorp Beli is ideaal voor wie op zoek is naar natuur en rust weg van de massa. Je kan er tevens een opvangcentrum voor vale gieren bezoeken.
De plaatsen die we in Kroatië bezochten.
Laatste update: 21 oktober 2023